"Check This Out!" door Kees van Hogeloon

SV Eeuwig Schaak

Nieuws van de planeet Tsjoekie

Omdat er even geen plaatselijk schaaknieuws te melden valt nemen we deze week even een kijkje in het mondiale schaakgebeuren. De Bulgaar Veselin Topalov heeft via winst in een tweekamp in Sofia tegen de naar Amerika uitgeweken Rus Gata Kamsky zich het recht verworven om dit najaar om de wereldtitel te spelen tegen de Indiër Viswanathan Anand. Een andere Bulgaar, Kiril Georgiev, heeft het wereldrecord simultaanspelen verbeterd door, wederom in Sofia, te spelen tegen 360 tegenstanders. En in het Spaanse Linares wordt momenteel één van de beroemdste jaarlijkse schaaktoernooien gespeeld en daar gaat de Rus Alexander Grisjoek op het moment dat dit stukje geschreven wordt aan de leiding, gevolgd door Vassili Ivantsjoek uit Oekraïne.
Vassili Ivantsjoek is één van de meest opmerkelijke figuren uit de hedendaagse schaakwereld. Er wordt beweerd dat hij niet van deze planeet komt, maar van zijn eigen planeet Tsjoekie (of op z'n Engels: Chucky). Met hem reist constant een psychotherapeut mee, omdat hij regelmatig geestelijk helemaal instort. Zowel zijn gedrag als zijn schaakspel zijn volstrekt onvoorspelbaar en dat maakt hem tot een bijzonder interessant figuur. Even dreigde Ivantsjoek de eerste schaker te worden die geschorst werd vanwege doping. Doping?? Jawel! Niet dat hij daadwerkelijk iets gebruikt zal hebben wat niet in de haak is, want het gebruik van doping in de schaaksport is volstrekt zinloos. Maar omdat de schaaksport lid is van de Olympische familie (er is ook nog even sprake geweest van het invoeren van het schaken op de Olympische Spelen, maar daar is vanwege het al overvolle programma door het IOC toch weer van afgezien) moeten schakers zich ook onderwerpen aan de dopingregels en af en toe een plasje afleveren. De meeste schakers halen hun schouders op over dit voor denksporters wat belachelijke ritueel, maar doen het toch maar om niet in de problemen te komen. Maar voor de enige bewoner van de planeet Tsjoekie ligt dit anders. Ivantsjoek weigerde categorisch in het flesje te plassen en door die weigering mee te werken aan de dopingcontrole riskeerde hij een schorsing vanwege het gebruik van doping. De FIDE (de internationale schaakbond) zat met de affaire in zijn maag en wist op ingenieuze wijze het dreigend dopingschandaal in de kiem te smoren, door aan te voeren dat het verzoek om een plasje af te leveren in het Engels was gedaan en Ivantsjoek het daardoor niet begrepen had, omdat hij tenslotte Oekraïner was. En dat terwijl de hele schaakwereld donders goed weet dat Ivantsjoek perfect Engels spreekt!

Ivantsjoek is op het schaakbord net zo grillig als daarbuiten. Soms komt er niks uit zijn handen, soms is hij geniaal. In onderstaand fragment, afkomstig uit een partij van vorig jaar die hij met wit speelde tegen de Chinees Bu Xiangzhi, heeft hij één van zijn geniale invallen, waardoor hij al binnen 10 zetten volkomen gewonnen staat. Na 1.Pf3,Pf6 2.c4,c6 3.Pc3,d5 4.e3,a6 5.Dc2,b5 6.b3,Lg4 7.Pe5,Lh5 8.cxb5,cxb5 (zie 1e diagram)

Ivantsjoek maakt het in één keer uit met een stukoffer, dat zomaar uit de lucht lijkt komen te vallen: 9.Lc1xb5+,a6xb5 10.Pc3xb5 (zie 2e diagram).

De partij is hier al feitelijk uit. Zwart verliest namelijk gewoon een toren. Hij kan niets doen tegen de dreiging 11.Pc7+. Aangezien de koning helemaal klem zit, kan zwart in de huidige stelling het schaak alleen opheffen door de dame te geven. Maar als zwart een gaatje maakt met 10…,e6 (wat in de partij ook werd gespeeld), levert 11.Pc7+ nog altijd een volle toren op. Dat geldt natuurlijk eveneens voor het alternatief 10…,Ta7. De Chinees speelde nog door tot de 32e zet, maar dat was eigenlijk volstrekt zinloos.

Voor de goede orde: bij de clubavond van Eeuwig Schaak vinden geen dopingcontroles plaats. Dat gebeurt alleen bij internationale grootmeestertoernooien. Tijdens de clubavond is er dus nooit gezeik over een plasje!

Alle stukjes van Eeuwig Schaak zijn terug te kijken op Internet onder de rubriek "Check This Out!" op de website van Eeuwig Schaak: home.concepts.nl/~mkoek of google naar trefwoord "Eeuwig Schaak".

Dit stukje verscheen op woensdag 4 maart 2009 in Weekblad De Rucphense Bode.

"Check This Out!" Archief