"Check This Out!" door Kees van Hogeloon

SV Eeuwig Schaak

Over nieuwe en oude glorie

Vorige week donderdag hield Eeuwig Schaak haar jaarlijkse algemene ledenvergadering en vonden er dus geen schaakactiviteiten plaats. Geen actueel nieuws van Eeuwig Schaak dus op deze plaats. Toch was er pas geleden wel een opmerkelijk nieuwsberichtje, met name voor degenen die 13 jaar geleden meespeelden in het Midwintertoernooi in Rucphen.
In dat Midwintertoernooi, toen de 2e editie, speelde een piepjong manneke mee van een jaar 12, of misschien zelfs nog niet. Zijn naam: Harmen Jonkman. Hij deed het zowaar niet slecht: tussen al die ervaren volwassen kerels eindigde hij met 41/2 uit 7 op de 11e plaats. Zijn deelname was wel aanleiding om het jaar daarop een minimum leeftijd van 15 jaar in te stellen.
Een paar weken geleden hoorden we het bericht dat Nederland binnenkort weer een schaakgrootmeester rijker is: Harmen Jonkman. Vooralsnog de enige grootmeester die ooit aan het Midwintertoernooi heeft deelgenomen!

Jonkman is nieuw aan het grootmeesterfront, andere grootmeester ontvallen ons weer. Zo overleed in 2001 de kleurrijke Engelse grootmeester Tony Miles. Veruit de beroemdste partij van Miles is de partij die hij speelde in 1980 tegen de toen oppermachtige Karpov. Ervaren schakers weten dat je in de opening altijd eerst het centrum in handen moet zien te krijgen. Maar zie wat Miles met zwart tegen Karpov speelde:

1. e2-e4, a7-a6

Karpov viel bijna van zijn stoel van verbazing. Geen zinnig mens speelt toch zo'n openingszet tegen Karpov? Karpov was niet alleen verbaasd, maar ook diep beledigd. En het werd nog erger...

2. d2-d4, b7-b5 (zie diagram)

Absoluut krankzinnig! Het publiek bulderde het uit van het lachen. Karpov kookte van woede. Dit waren zetten van een beginneling, niet van een grootmeester. Dat zou hij wel eens even snel afstraffen. Maar dat bleek tegen te vallen. Miles had namelijk wel degelijk over de opening nagedacht. De partij vervolgde met 3.Pg1-f3,Lc8-b7 4.Lf1-d3,Pg8-f6 5.Dd1-e2,e7-e6 6.a2-a4,c7-c5 7.d4xc5,Lf8xc5 8.Pb1-d2,b5-b4 9.e4-e5,Pf6-d5 10.Pd2-e4,Lc5-e7 11.O-O,... (Miles had hier zelf 11.Lg5 verwacht) 11...,Pb8-c6 12.Lc1-d2,Dd8-c7 13.c2-c4,b4xc3 ep 14.Pe4xc3, Pd5xc3 15.Ld2xc3,Pc6-b4 16.Lc3xb4,Le7xb4 17.Ta1-c1,Dc7-b6 18.Ld3-e4,O-O en tot grote ergernis van Karpov blijkt zwart er toch te zijn in geslaagd een alleszins behoorlijke stelling op te bouwen. (zie diagram).

In zijn woede doet Karpov nu iets, wat hij normaal nooit doet, namelijk te vroeg een beslissing proberen te forceren. Er volgde 19.Pf3-g5,h7-h6 20.Le4-h7+!?,Kg8-h8 21.Lh7-b1,Lb4-e7 22.Pg5-e4,Ta8-c8 23.De2-d3? (Met de bedoeling de batterij Lb1-Dd3 de beslissende klap te laten uitdelen, maar zover zou het nooit komen) 23...,Tc8xc1 24.Tf1xc1,Db6xb2 25.Tc1-e1,Db2xe5 26.Dd3xd7,Le7-b4 27.Te1-e3,De5-d5 28.Dd7xd5,Lb7xd5 (zie diagram)

Zwart staat gewonnen. Miles zou in het eindspel verder geen fout maken en de partij winnen. Dat iemand won van Karpov was in die tijd op zich al nieuws, maar dat iemand won met de opening 1...,a6 2...,b5 was helemaal sensationeel. De opening werd door schaakliefhebbers "St. George" genoemd (naar Sint Joris, die ook een draak versloeg) en was begin 80-er jaren een tijdlang zeer populair onder clubschakers. De hausse is een beetje voorbij en tegenwoordig zien we de St. George (helaas) niet veel meer op de schaakborden.

Dit stukje verscheen op woensdag 16 januari 2002 in Weekblad De Rucphense Bode.

"Check This Out!" Archief

De wereld volgens Kees van Hogeloon http://home.planet.nl/~hogeloon/